Άγιος Μάρτυς Υάκινθος ο εν Αμάστριδι του Πόντου
Στίχοι εκ του Συναξαρίου εκ του Μηναίου:
»»Ως οσφράδιον υακίνθινον Λόγε,
»»Δέξαι τον Υάκινθον αυτοίς καλάμοις".
»»Ευσεβών γονέων, Θεοκλήτου και Θεονίλλης καλουμένων, τέκνον ών.
Ήκμασεν ο Άγιος ούτος κατά τους χρόνους του Επισκόπου Ηρακλείδου, ός τις επεσκόπευεν εις την παράλιον Αμάστριδαν, την εν των Ευξείνω Πόντω. Άγιος Μάρτυς Υάκινθος ο εν Αμάστριδι του Πόντου Έλαβε δε το όνομα Υάκινθος, εξ’ επιφάνειας Θείου Αγγέλου. Τριετής δε γενόμενος, ανέστησεν νεκρόν παιδίον δια της επικλήσεως του ονόματος του Χριστού, καθ’ όσον δε ηύξανεν ο Άγιος την ηλικίαν του σώματος, συνηύξανε και κατά την πνευματικήν ηλικίαν της αρετής, πολλά θαύματα ποιήσας ο μακάριος άχρι γήρατος. Βλέπων δε τους ειδωλολάτρας Έλληνας προσκυνούντας δέντρον πτελαίας, το οποίον ήτο τετρυπημένον και κούφιον, ζήλω θείω κινηθείς ο αοίδιμος υπήγεν και έκοψεν αυτό. Όθεν συλληφθείς εφέρθη εις τον ηγεμόνα Κανστρίσιον ονόματι, και εις τους άρχοντας της πόλεως, και αφού εδάρη δυνατά, εξερίζωσαν τους οδόντας του, μετά ταύτα δέσαντες αυτόν με σχοινία τον έσυραν έξω της πόλεως, και τον επλήγωσαν με οξείς καλάμους. Ύστερον δε έρριψαν αυτόν εις φυλακή και εκεί παρέδωσε την αγίαν αυτού ψυχήν εις χείρας Θεού. Λέγεται δε, ότι εις την μνήμην αυτού γίνεται τοιούτον θαυμάσιον. Ο τάφος του Αγίου είναι υποκάτω εις την γήν και εντός αυτού ευρίσκεται το τίμιον αυτού λείψανον, όταν δε εκεί συναχθώσιν οι Χριστιανοί την ημέραν της εορτής του, και αρχίσωσι την ψαλμωδίαν, αναβρύει τότε κάτωθεν του τάφου χώμα, το οποίον λαμβάνει ο Επίσκοπος εντός αγγείου ιερού, διανέμει εις τους Χριστιανούς, και δι’ αυτού ιατρεύονται τα πάθη της ψυχής και του σώματος. Η ιερά μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Υακίνθου τιμάται στις 18 Ιουλίου εκάστου έτους.
Πηγή: Μέγας Συναξαριστής του εν Αγίοις πατρός ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Άμαστις Πόντου (κείμενο Θωμαϊδος Κυζιρίδου). Η Άμαστρις είναι μια πανέμορφη παράλια πόλις, στον ισθμό μικρής χερσονήσου, μεταξύ 2 λιμανιών. Ιδρύθηκε στις αρχές του 4ου αι, πΧ, από την περσίδα βασίλισσα της Ηράκλειας Άμαστρις, στη θέση της αρχαίας Σησάμου, αποικίας των Μεγαρέων. Λόγω της θέσεώς της έγινε μεγάλο κέντρο εμπορίου κι ονομάστηκε “δεξιός οφθαλμός του κόσμου”. Η Άμαστρις κατοικήθηκε αρχικά από κατοίκους των πόλεων Σησάμου, Κυτώρου Τίου και Κρώμνης. Στους ρωμαϊκούς χρόνους υπαγόταν αρχικά στην επαρχία Πόντου - Βιθυνίας κι αργότερα στην επαρχία της Παφλαγονίας. Κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα ήταν η πρώτη μητρόπολη των ποντιακών πόλεων Ηράκλειας, Αμισού, Τίου, Κερασούντας, που αποτελούσαν “Το κοινόν των εν Πόντω πόλεων”. Στα τελευταία χρόνια της βυζαντινής αυτοκρατορίας ήταν σπουδαίο κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου των Γενουάτων. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, περιήλθε στους Τούρκους, οπότε άρχισε η περίοδος του οικονομικού μαρασμού. Η Άμαστρις, ή Άμαστρα, όπως την αποκαλούν σήμερα, είναι χτισμένη πάνω σε μια μικρή χερσόνησο με 2 κόλπους, που βρίσκονται ο ένας από τη μια κι ο άλλος από την άλλη πλευρά της πόλης. Μια γέφυρα της ρωμαϊκής περιόδου ενώνει την πόλη με ένα νησάκι. Περνώντας την πύλη των ενετικών και βυζαντινών τειχών, ο επισκέπτης χάνεται μέσα στα στενά δρομάκια και στην ιστορία της πόλης. Η μεγάλη τουριστική εισροή στην περιοχή, έδωσε λαβές να αναπτυχθεί και η άναρχη δόμηση, που έχει καταστρέψει το παραδοσιακό χρώμα, που ελάχιστα, πλέον, διακρίνεται. Ο επισκέπτης, περιπλανώμενος μέσα στα γενοβέζικα σοκάκια, συναντά στο διάβα του και το παρεκκλήσι του 9ου αιώνα, που ο Πορθητής το μετέτρεψε σε τζαμί το 1460 και λειτουργούσε μέχρι και το 1930. Στο κέντρο της Αμάστριδος καθημερινά λειτουργεί λαϊκή αγορά, ενώ τα καταστήματα αναμνηστικών αντικειμένων ικανοποιούν τον κάθε επισκέπτη. Στο αρχαιολογικό μουσείο της πόλης, που άνοιξε το 1982, εκτίθενται αντικείμενα της κλασσικής, ελληνιστικής, ρωμαϊκής και βυζαντινής περιόδου. Η Άμαστρις φημισμένος τουριστικός προορισμός στην Τουρκία, συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com
