Της Κρώμνης τα μεν προς βορρά οροπέδια αποτελούν το υψηλότερο μέρος της πάνω από την Τραπεζούντα ορεινής χώρας, υπό την οποία είναι από δυτικά προς ανατολικά η Ματσούκα, η Λαχαρανή, η Σάντα και τα Σούρμενα.
Τὸ Γενεαλογικὸ δένδρον τῶν Πολατιδαίων
Πρὸ τεσσάρων χιλιάδων χρόνων ἐν τῇ πόλει τῶν Σερρῶν (Σίρις το πάλαι ἐκαλεῖτο), ἐβασίλευσεν ὁ Παλαίχθων, ὅστις εἶχεν πολλοὺς υἱοὺς καὶ θυγατέρας. Ὁ πρεσβύτερος αὐτοῦ υἱός, ὅστις Πελασγὸς προσηγορεύετο τη ἀδείᾳ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Παλαίχθονος ἀπῆλθεν καὶ ἐβασίλευσεν ἐν τῇ Ἑλλάδι, ἤτοι ἐν Πελοποννήσῳ, οὐδεὶς πρὸ αὐτοῦ ἐκεῖσε ἐβασίλευσεν.
Ὑπέστῃ ἡ μονὴ κατὰ καιροὺς ἐπιδρομὰς τῶν βαρβάρων καὶ ἐρημώσεις. Κατὰ τὴν παράδοσιν, εἰς τὴν πρώτην τῶν ἐπιδρομῶν οἱ τὰ πέριξ τῆς μονῆς ληϊζόμενοι βάρβαροι ἀνελθόντες ἐπὶ τὸ ὄρος διήρπασαν τα ἐν τῇ μονῇ, τῶν δὲ μοναχῶν ὅσους συνέλαβον ἐπέκτειναν, τὴν δὲ ἁγίαν εἰκόνα ἤγαγον ἐπὶ τοῦ ὄρους, ἶνα συντρίψαντες αὐτὴν περιέλωσι τὰ κοσμήματα τῆς εἰκόνος. Ἐφ' ὼ θέσαντες τὴν εἰκόνα πρηνῆ κατὰ γῆς ἐπήνεγκαν τὴν ἀξίνην ἐκ τῶν ὄπισθεν καὶ ἔκοψαν τὴν εἰκόνα εἰς δύο. Τό Εὐαγγέλιον τοῦ Ὁσίου Χριστοφόρου τῆς Μονῆς Σουμελά
Επί αιώνες τα μεταλλεία στυπτηρίας, αργύρου, χαλκού και χρυσού αποτελούσαν τον κύριο βιοποριστικό πόρο της ζωής των Γαρασαρλίδων. Οι κατακτητές οθωμανοί έχοντας όλο αυτό τον υπόγειο θησαυρό αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν τους Έλληνες για την εκμετάλλευση των μεταλλείων διότι οι ίδιοι δεν ήταν σε θέση να κάνουν κάτι τέτοιο λόγω της αμαθείας αλλά και της ανικανότητάς των.
Η Νικόπολις (Σιαπίν Καρά Χισάρ ή Σιαπίν Καρά Χισάρ Σαρκί Şebinkarahisar ), του Πόντου βρίσκεται προς τα Νότια της Κερασούντας με την οποία συνδέεται με δημόσια οδό από την οποία απέχει περί τα 90 χιλιόμετρα. Αφορμή της κτίσεως της είναι η μάχη η οποία δόθηκε το 66 π.Χ. με τις ακόλουθες συνθήκες.
